Σφάξε Με, Αγά Μου!

Ο Πέτρος Βενέτης, ανάμεσα στα άλλα έχει γράψει το «Αιτία Διαζυγίου», εκδόσεις Μοντέρνοι Καιροί (ένα βιβλίο που σαρκάζει το χώρο της διαφήμισης) και το «Αφού Μεγάλωσες Καλά Να Πάθεις» (ένα κωμικά αμπελοφιλοσοφικό βιβλίο γεμάτο ρητά). Στο δεύτερο αυτό βιβλίο παραθέτει ένα απόσπασμα από ένα άρθρο που είχε γράψει στο περιοδικό Status τον Αύγουστο του 93(Το τονίζω, το άρθρο γράφτηκε το 1993). Σκέφτηκα να το μοιραστώ μαζί σας επειδή μου θύμισε πολλές δικές μου παρόμοιες σκέψεις.

Σφάξε Με, Αγά Μου!

Ο κόσμος ανησυχεί. Κάθεται μακάριος με το καφεδάκι ή το ουζάκι ή το ουισκάκι ή το κρασάκι (αναλόγως ώρας και ορέξεως) κι ανησυχεί. Κάθε τόσο τραβάει και μια φωνή ανησυχίας «που στο διάολο θα πάει αυτή η κατάσταση;» ή φωνή απελπισίας «δεν είμαστε κράτος» και κάποτε κάποτε γίνεται επικίνδυνα απειλητικός: «Δεν θα ‘ρθουν οι εκλογές; Θα ρίξω λευκό. Όλοι τα ίδια κουμάσια είναι». Κι αμέσως αλλάζει πλευρό ή πόδι στη δεύτερη καρέκλα ή χέρι στην τρίτη καρέκλα (αναλόγως τοποθεσίας και στάσεως).

Ο κόσμος ανησυχεί. Ανησυχεί και νιώθει απροστάτευτος. (Σημειώστε αυτή τη λέξη. Ίσως είναι η πηγή των πιο πολλών δεινών στην εποχή μας). Απροστάτευτος. Κυνηγημένος και απροστάτευτος.

Όταν είναι νέος, νιώθει απροστάτευτος απέναντι στο κατεστημένο κι αναζητάει τον πατερούλη (μοιραία μέσα απ’ το κατεστημένο). Όταν είναι πατέρας, νιώθει τα παιδιά του απροστάτευτα απ’ τους χίλιους δαιμόνιους που τα κυνηγάνε κι αναζητάει τον πατερούλη όλων των πατεράδων, που θα στήσει τα κάγκελα προστασίας των παιδιών (άσχετα αν βρεθεί κι αυτός μέσα τους). Όταν εργάζεται, νιώθει απροστάτευτος απέναντι στους εργοδότες κι αναζητάει τον δικό τους πατερούλη (επί το αδρότερο «πατέρα» κι ακόμα πιο στιβαρό «εργατοπατέρα»). ‘Όταν αγοράζει, νιώθει απροστάτευτος απέναντι σ’ αυτούς που πουλάνε και αναζητάει άλλους πατερούληδες να τον προστατεύσουν (χωρίς να λογαριάζει τα ανταλλάγματα). Και βρίσκει. Πάντοτε βρίσκει. Δε νομίζω να υπάρχει άλλο είδος που να προσφέρεται τόσο αφειδώς όσο οι πατερούληδες. Παντού.

Σ’ όλη τη γη, κατά χιλιάδες, υπάρχουν οι άνθρωποι που είναι έτοιμοι και διαθέσιμοι ν’ αγκαλιάσουν με στοργή (μέχρι σκασμού) τους απροστάτευτους όλου του κόσμου και να τους οδηγήσουν στο χρυσό κλουβί της απόλυτης προστασίας. (Θεέ μου, πόση ανία! Γι’ αυτό και μόνο θ’ άξιζε μια μικρή επανάσταση ενάντια στους προστάτες).

Ο κόσμος ανησυχεί. Ανησυχεί για όλα εκτός από τους προστάτες του. Γι’ αυτούς είναι σίγουρος κι ευγνώμων. Οι άνθρωποι αναλώνονται για το δικό τους καλό και χρησιμοποιούν τις θεϊκές τους ιδιότητες για να τον κρατούν προστατευμένο απ’ τους κακούς αυτού του κόσμου και να του δείχνουν το σωστό δρόμο της ζωής. Αρκεί να είναι υπάκουος.

Το σωστό δρόμο να πετύχει (περιλαμβανομένου και του τι είναι επιτυχία). Το σωστό τρόπο να σκέφτεται. Τις σωστές επιλογές (αν του δοθεί τέτοιο περιθώριο). Το σωστό είδος δράσης. Αν είναι υπάκουος, δεν έχει ανάγκη. Είναι ασφαλής. Που και που συνέρχεται και βλέπει κάτι «μέτρα» των πατερούληδων που κάπου περιορίζουν και τον ίδιο. «Μπα σύμπτωση θα ‘ναι».

«Δεν είναι δυνατόν. Οι περιορισμοί είναι για τους κακούς». Και συνεχίζει ήσυχος και αραχτός να ανησυχεί για όλα τ’ άλλα. Γύρω του σφίγγει ο κλοιός της προστασίας. «Αυτό δεν θα το φας, σου κάνει κακό. Αυτό δε θα το πιεις, αυτό δε θα το πεις, αυτό δε θα το ακούσεις. Αυτό το απαγορεύει η ΣΟΚ, αυτό το επιβάλλει η κυβέρνηση, αυτό το πέτυχαν οι γυναικείες οργανώσεις.»

Φοβάμαι ότι η ελευθερία του ατόμου κάνει κύκλους. Μόλις ο κόσμος τη θεωρήσει ένα απλό δεδομένο, τη διαθέτει εύκολα (ή μάλλον παρακαλεί να τη δώσει). Μόλις καταλάβει τι έχασε, επαναστατεί. Φοβάμαι ότι περνάμε μια τέτοια φάση του κύκλου σήμερα. Όχι μόνο εμείς. Όλος ο κόσμος, με πρώτη την Αμερική, που μπούχτισε την ελευθερία και τώρα κυνηγάει ο ένας τον άλλο για το παραμικρό. Γι’ αυτό ανησυχώ. Άντε, εβίβα!